دوری از اصول حرفه ای در برخی رسانه ها

غلامرضا مالک زاده

فعال رسانه ای،پیشکسوت و خبرنگار بازنشسته ایرنا

 

روزنامه‌ای در قالب گزارش، به یکی از تصمیمات مدیران یک سازمان نقد وارد می‌کند و برای تایید نقد خود، سراغ یک کارشناس خارج از آن سازمان می‌رود.

این کارشناس، نقد روزنامه را با جمله‌هایی مشابه ولی با آب و تاب بیشتر بیان و در واقع حرف‌های روزنامه را تکرار می‌کند. در سراسر این گزارش انتقادی و مخالف با تصمیم سازمان یاد شده که نیم صفحه از روزنامه را پرکرده، حتی یک کلمه با مدیران و وابستگان به این سازمان، صحبت نشده است.
یعنی روزنامه فقط حرف خود را زده و تایید کننده ای خارج از سازمان هم همان حرف ها را رله کرده است و دیدگاه طرف مقابل و سازمانی را که به سمتش نقد را نشانه رفته، در گزارش نیاورده است.
این روزنامه هیچ توضیحی هم نداده که هنگام نوشتن این گزارش انتقادی آیا با این سازمان تماس گرفته یا نه. یا در تماس با سازمان مربوط، مسئولان از دادن توضیح خودداری کرده‌اند یا خیر. چون گاهی سازمان‌ها از اظهار نظر خودداری می‌کنند.
این روش روزنامه را افزون بر اینکه از دیدگاه روزنامه نگاری می‌توان غیر حرفه ای دانست؛ از دیدگاه اجتماعی می‌تواند غیر اخلاقی ارزیابی شود.
اگر تصمیم فلان سازمان از دیدگاه این روزنامه، قابلیت نقد و انتقاد دارد و همچنین این رسانه آن را تصمیم نادرست می‌داند، باید نظر سازمان و تصمیم گیرندگان مربوط را نیز بپرسد.
یک طرفه به قاضی رفتن و راضی برگشتن، هیچ گاه بهنجار نبوده و نیست. در دنیای کنونی با رسانه‌های پرشمار و خبرهای انبوه، بر ارسال خبرهای دقیق و حرفه ای بیش از پیش تاکید می‌شود.
جانبداری یا مخالفت یک جانبه برای رسانه‌های حرفه ای یا مدعی حرفه ای بودن، جایگاهی ندارد و وجهه آنان را نیز خدشه دار می‌کند.
به فرض اگر این روزنامه، فراموش کرده با سازمان مربوط تماس بگیرد باید گفت که این فرضیه بیانگر فاجعه در روزنامه است. یعنی اصل اساسی بی طرفی را از یاد برده است که پذیرفتنی نیست.
اگر بپنداریم که روزنامه به عمد دست به تهیه چنین گزارش یک طرفه ای زده، عمق فاجعه بیشتر می شود. در این حالت، رسانه خود را تا حد یک انسان تهمت زن و لجباز و بی مسئولیت پایین آورده است.
به نظر می‌رسد رفتار برخی رسانه‌ها که بدون محدودیت و بی پروا اقدام به نوشتن و پخش گزارش‌های یک طرفه می‌کنند،الگویی برای برخی رسانه‌های دیگر شده تا تصمیمات وعملکردهای سازمان ها را بدون دریافت دیدگاه طرف مقابل، یک طرفه نقد ‌کنند.
در هر صورت چه با پشتوانه قدرت و چه بدون پشتوانه قدرت، گام نهادن در وادی یک طرفه قضاوت کردن، از نظر حرفه ای و اخلاقی جایگاهی در رسانه ندارد.